سجده تلاوت
سجده های تلاوت سنت هستند و به قول جدید شافعی چهارده سجده است
دو سجدهء سورهء حج جزء آنهاست
بقیه در سوره اعراف ، رعد ، نحل ، اسراء ، مریم ، فرقان ، الم تنزیل ، حم سجده ، النجم ، الانشقاق و العلق،،،،،
سجدهء سوره ((ص)) سجده تلاوت نیست ، بلکه سجده شکر است
در غیر نماز سنت است و اصح آن است که سجدهء شکر در نماز حرام است ، و سجدهء تلاوت برای کسی که قرآن میخواند ،
و برای مستمع (کسی که قصدا" به آن گوش میدهد) سنت است.
و به سجده بردن قرآن خوان سجدهء تلاوت برای مستمع سنت موکده میشود،(ثواب بیشتر دارد)
و نیز برای سامع (کسی که بدون قصد میشنود) سنت است و الله اعلم ، و اگر آیهء سجده را در نماز خواند،،امام و منفرد
(کسی که تنها نماز میگزارد) فقط به خاطر قراءت خود سجده را انجام دهد( به خاطر قراءت دیگری سجده کند نمازش باطل است)
و ماموم باید به خاطر قراءت امامش فقط سجده کند ، پس اگر امامش سجده کرد و او تخلف نمود یا عکس آن بود ،، نماز ماموم باطل است.
و کسیکه در خارج نماز سجده تلاوت کند باید نیت کند ، و تکبیر تحرم گوید و سنت است دو دستش را بلند نماید سپس برای خم شدن تکبیر گوید ، بدون بلند کردن دست و مانند سجده نماز سجده کند ( یک سجده)
و سرش را از سجده بلند نماید با گفتن تکبیر و سلام دهد ، صحیح آن است که گفتن تکبیر تحرم شرط است ، و قول ظاهرتر بر آن است که سلام دادن سجده تلاوت نیز شرط است.
و شرط های نماز لازم است( مانند رو کردن به قبله ، پوشیدن عورت ، دست نماز و خود داری از مفسدات نماز)
و کسیکه در میان نماز سجده تلاوت کند سنت است برای خم شدن و بلند شدن تکبیر گوید و دستش را بلند نکند ، ( و در دل نیت کند)
و جلسهء استراحت را ( پس از سجده) انجام ندهد ، الله اعلم.
و در سجده بگوید:
سجد وجهی للذی خلقه و صوره ، و شق سمعه ، و بصره بحوله و قوته
واگر آیه ای را در دو مجلس تکرار کند ، برای هر مرتبه سجدهء تلاوت سنت است و همچنین است در یک مجلس ، بنا به وجه اصح
(اگر آیه را تکرار نماید)و یک رکعت مانند یک مجلس است و دو رکعت مانند دو مجلس است.
پس اگر سجده نکرد و طول فصل واقع شد درست نیست سجده کند.
و سجدهء شکر در نماز درست نیست.
در موارد زیر سجدهء شکر سنت است:
1.هنگام ناگهان آمدن نعمتی
2.دفع شدن نکبتی
3.دیدن شخصی که به بلایی گرفتار است
4.دیدن شخصی که آشکارا گناه میکند
سجدهء شکر را برای گناهکار ظاهر نماید و برای شخص گرفتار ظاهر ننماید،
و آن مانند سجدهء تلاوت است. و اصح آن است که سجدهء شکر و تلاوت برای مسافر در حال سواری درست است.
پس اگر سجده تلاوت را در نماز انجام داد بدون خلاف در حال سواری درست است.